PHUN TỒN LƯU LÀ GÌ?
Phun tồn lưu (Residual Spraying) là một phương pháp kiểm soát côn trùng bằng cách phun thuốc trực tiếp lên các bề mặt như tường, sàn, trần, và các vật dụng trong nhà. Thuốc sẽ tồn lưu và cho hiệu quả trong thời gian dài, khiến cho các côn trùng tiếp xúc với bề mặt này sẽ bị tiêu diệt hoặc gặp khó khăn trong việc phát triển, sinh sản.
Phương pháp phun tồn lưu được sử dụng rộng rãi trong kiểm soát côn trùng gây bệnh, no được ứng dụng trong nhà và các kiến trúc, đặc biệt là trong các khu vực có nguy cơ cao về các bệnh lây truyền do côn trùng như sốt rét, sốt xuất huyết và bệnh lậu. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có những hạn chế như độc tính của thuốc đối với con người và môi trường, đặc biệt khi sử dụng không đúng cách.
LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA PHUN TỒN LƯU
Phương pháp phun tồn lưu (Residual Spraying) được sử dụng trong việc kiểm soát côn trùng từ lâu đời. Tuy nhiên, đến thập niên 1940, phương pháp này mới được phát triển và sử dụng rộng rãi để kiểm soát sốt rét và các bệnh lây truyền khác do côn trùng gây ra.
Năm 1946, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tiến hành thử nghiệm phun tồn lưu với DDT (1,1,1-trichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl)ethane) trên một số vùng châu Phi và đạt được kết quả tích cực trong việc kiểm soát sốt rét. Phương pháp này đã được áp dụng rộng rãi trong những năm 1950 và 1960 và đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ mắc sốt rét trên toàn thế giới.
Sau đó, các loại thuốc khác như Malathion, Pyrethroids, và các loại organophosphates khác đã được phát triển và sử dụng để phun tồn lưu. Tuy nhiên, sự kháng thuốc của côn trùng và tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người đã khiến cho phương pháp này bị giảm sức mạnh.
Hiện nay, WHO vẫn khuyến nghị sử dụng phương pháp phun tồn lưu kết hợp với các phương pháp kiểm soát côn trùng khác để đạt hiệu quả cao nhất trong việc ngăn ngừa các bệnh lây truyền do côn trùng.
ƯU ĐIỂM PHUN TỒN LƯU
Ưu điểm của phương pháp phun tồn lưu (Residual Spraying) bao gồm:
Hiệu quả kiểm soát côn trùng: Phương pháp này có thể kiểm soát côn trùng một cách hiệu quả trong thời gian dài, từ vài tuần đến vài tháng. Việc phun thuốc trực tiếp lên bề mặt nhà, tường, sàn, trần, vật dụng trong nhà sẽ làm cho các côn trùng tiếp xúc với bề mặt này sẽ bị tiêu diệt hoặc gặp khó khăn trong việc phát triển, sinh sản.
Tiết kiệm chi phí: So với các phương pháp kiểm soát côn trùng khác, phun tồn lưu là một phương pháp tiết kiệm chi phí và dễ thực hiện.
Không gây khó khăn cho người dân: Người dân không cần phải chịu bất kỳ khó khăn nào trong quá trình kiểm soát côn trùng bằng phương pháp phun tồn lưu.
NHƯỢC ĐIỂM CỦA PHUN TỒN LƯU
Tuy nhiên, phương pháp phun tồn lưu cũng có những hạn chế như:
Độc tính của thuốc: Một số thuốc được sử dụng trong phương pháp phun tồn lưu có độc tính đối với con người và động vật, đặc biệt là khi sử dụng không đúng cách.
Sự kháng thuốc của côn trùng: Sự phát triển kháng thuốc của côn trùng là một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là khi sử dụng cùng một loại thuốc trong một thời gian dài.
Thời gian phun tồn lưu có giới hạn: Hiệu quả của phương pháp phun tồn lưu giảm đi sau một thời gian, khi thuốc đã không còn tồn tại trên bề mặt. Việc phun tồn lưu sẽ cần phải được thực hiện định kỳ thường xuyên để duy trì hiệu quả kiểm soát côn trùng.
Không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của vấn đề: Phương pháp phun tồn lưu chỉ giải quyết được hiện tượng mà không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Nếu không tìm ra nguyên nhân gốc rễ, côn trùng sẽ vẫn tiếp tục xuất hiện và gây ra vấn đề cho cộng đồng.
Sự phiền toái và khó khăn trong việc chuẩn bị và thực hiện phương pháp: Việc chuẩn bị, thực hiện phương pháp phun tồn lưu đòi hỏi sự chuyên nghiệp, kỹ thuật cao và cần được thực hiện bởi những người có kinh nghiệm. Bên cạnh đó, việc chuẩn bị thuốc, máy móc, bảo vệ sức khỏe và an toàn lao động cũng tốn kém và cần được thực hiện một cách cẩn thận.
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA PHƯƠNG PHÁP PHUN TỒN LƯU
Phương pháp phun tồn lưu (residual spraying) là một phương pháp tiếp cận để kiểm soát côn trùng gây bệnh như muỗi và các loài khác như gián, kiến. Phương pháp này sử dụng thuốc phun trực tiếp lên bề mặt của các vật dụng, tường nhà, trần nhà, cửa sổ, rèm và các bề mặt khác trong nhà để muỗi và côn trùng không có nơi bám đậu.
Nguyên lý hoạt động của phương pháp phun tồn lưu là sử dụng một loại thuốc diệt côn trùng, thường là các sản phẩm nhóm Pyrethroid để phun trên các bề mặt bằng máy phun áp lực cao. Khi côn trùng tiếp xúc với các bề mặt đã được phun thuốc, chất hoạt động của thuốc sẽ làm giảm khả năng sống sót của chúng và ngăn chặn sự phát triển và lây lan của chúng.
Các chất hoạt động trong thuốc phun có thể duy trì tác dụng trong khoảng từ vài tuần đến vài tháng tùy thuộc vào loại thuốc và điều kiện môi trường. Tuy nhiên, để đảm bảo tác dụng hiệu quả của phương pháp, cần phải thực hiện thường xuyên việc phun lại thuốc phun sau một khoảng thời gian nhất định.
HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT PHUN TỒN LƯU ĐẠT HIỆU QUẢ CAO
Để quy trình phun thuốc diệt muỗi bằng phương pháp phun tồn lưu đạt hiệu quả cao, bạn cần lưu ý một vài điều quan trọng.
1. Lựa chọn loại thuốc phù hợp
Chọn loại thuốc phun phù hợp với loại côn trùng cần tiêu diệt. Thuốc phải có độ độc cao và tác dụng lâu dài để tiêu diệt được côn trùng và ngăn chặn sự phát triển và lây lan của chúng.
Phun tồn lưu (Residual Spraying) có thể sử dụng các loại thuốc diệt côn trùng như dòng EC (Emulsifiable Concentrate), SC (Suspension Concentrate), CS (Capsule Suspension) hoặc EW (Emulsion in Water). Tuy nhiên, loại thuốc và hàm lượng phải được lựa chọn sao cho phù hợp với mục đích sử dụng, loại côn trùng cần kiểm soát, đặc điểm của môi trường và mức độ an toàn cho con người.
Các dòng thuốc diệt côn trùng khác nhau có tính chất và cách sử dụng khác nhau. Ví dụ, dòng EC thường được pha trộn với nước để tạo thành dung dịch phun, trong khi đó, dòng SC thường không cần pha trộn và có thể sử dụng trực tiếp. Các dòng thuốc diệt côn trùng cũng khác nhau về tốc độ và thời gian giết côn trùng, độ bền với môi trường và thời gian tồn tại trên bề mặt.
Do đó, để lựa chọn loại thuốc và dòng thuốc phù hợp cho phương pháp phun tồn lưu, cần phải tham khảo ý kiến của các chuyên gia và tìm hiểu kỹ về tính chất và cách sử dụng của từng loại thuốc.
Khuyến nghị của chúng tôi:
Thuốc phun tồn lưu ngoài trời: Map Permethrin 50EC, Aqua Resigen 10.4EW
Thuốc phun tồn lưu trong nhà: Fendona 10SC, Icon 2.5CS
2. Chọn thiết bị phun chất lượng cao
Việc chọn thiết bị phun tồn lưu (Residual Spraying) cũng phụ thuộc vào thiết bị phun do nó liên quan đến diện tích xử lý, khối lượng công việc:
Máy phun tay: Loại thiết bị phun tay đơn giản, được sử dụng trong nhà
Máy phun điện (bình ắc quy): Loại bình phun bằng điện, cho phép thực hiện phun ở một khu vực lớn hơn trong nhà
Máy phun áp lực cao: Loại máy này được sử dụng để phun thuốc diệt côn trùng trong các khu vực rộng lớn, như sân vận động, tòa nhà, kho xưởng, sân golf hoặc khu vực công cộng.
Trong quá trình lựa chọn thiết bị phun tồn lưu, cần phải cân nhắc đến độ bền, hiệu suất và độ chính xác của thiết bị, đồng thời cũng cần phải tìm hiểu kỹ về tính năng và cách sử dụng của từng loại máy để đảm bảo đạt được hiệu quả tối đa khi sử dụng.
3. Chọn thời điểm phun thuốc thích hợp
Thời điểm phun thuốc diệt muỗi cũng là một yếu tố quan trọng
Chọn thời gian có ít người đang ở nhà nhất
Tránh phun vào những ngày mưa
Phun thuốc khi nhiệt độ mát mẻ (trước 10 giờ sáng hoặc sau 3 giờ chiều tùy thời tiết)
Phun vào giờ nghỉ của công ty
Thời điểm thực hiện hợp lý cũng giúp bảo vệ sức khỏe của bạn, đồng thời quy trình phun thuốc cũng được diễn ra thuận lợi và hiệu quả hơn.
4. Chuẩn bị trước khi phun
Di dời người và vật nuôi ra khỏi khu vực xử lý
Di chuyển đồ vật đang ở sát tường ra cách xa tường khoảng 50cm
Che đậy thực phẩm và nguồn nước
Tắt hết các thiết bị điều hòa không khí
5. Tiến hành phun
Bước này sẽ hướng dẫn bạn kỹ thuật phun tồn lưu đúng cách:
Vị trí đứng: đối diện tường, từ đầu phun đến tường là 15 – 35cm tùy vào loại thiết bị
Xịt lên tường, từ trên xuống dưới. Bước sang một bên và tiếp tục thực hiện như vậy từ dưới lên trên
Mỗi mép thuốc ở cạnh phải ăn vào nhau 5cm
Nếu bạn thuận tay phải, phun theo chiều kim đồng hồ là hợp lý
Một bức tường cao 2m2 (2m x 1m) bạn cần phun khoảng 100ml thuốc. Tức 1 Lít thuốc cho 20m2
Phun mặt sau tủ, gầm giường, gầm bàn ghế. Có thể phun lên màn che hoặc rèm.
Phun từ trên cao xuống đất, từ trong ra ngoài nhà.
6. Các lưu ý an toàn
Phun tồn lưu diệt côn trùng là một công việc cần tính an toàn cao, có thể gây hại cho sức khỏe của con người, động vật và môi trường nếu thực hiện không đúng cách. Để đảm bảo an toàn trong quá trình này, cần tuân theo những lưu ý sau:
Đọc kỹ nhãn mác sản phẩm
Trang bị đồ bảo hộ
Tránh để thuốc tiếp xúc với da và mắt
Thực hiện quy trình phun trong môi trường không có gió. Không phun thuốc ngược chiều gió.
Bảo quản sản phẩm ở nơi khô ráo, thoáng mát và xa tầm tay trẻ em
Vệ sinh cơ thể và giặt trang phục sau khi làm việc
Hiểu rõ cách hoạt động của kỹ thuật phun tồn lưu và hóa chất